تبادل لینک هوشمند
 |
درس 9 دافرجام كار کلاس دوم
در درس گذشته خوانديم كه در آستانه ى قيامت، چه حوادثى اتفاق مى افتد و دادگاه عدل الهى چگونه تشكيل مى شود. شاهدان و گواهان شهادت مى دهند و نامه ى عمل انسان به او داده مى شود.
در اين درس مى خواهيم با بهره مندى از قرآن كريم، سرانجام و سرنوشت انسان را تا جايگاه ابدى دنبال كنيم و دريابيم:
1 زندگى نيكوكاران و گناهكاران در آخرت چگونه است؟
2 چه رابطه اى ميان اعمال ما و پاداش و جزاى آخرت وجود دارد؟
وَسِيقَ الَّذِينَ كَفَرُواْ إِلَى جَهَنَّمَ زُمَراً حَتَّى إِذَا جَآءُوهَا فُتِحَتْ أَبْوَابُهَا وَقَالَ لَهُمْ خَزَنَتُهَآ
خَزَنَتُهَآ أَلَمْ يَأْتِكُمْ رُسُلٌ مِّنكُمْ يَتْلُونَ عَلَيْكُمْ ءَايَاتِ رَبِّكُمْ وَيُنذِرُونَكُمْ لِقَآءَ يَوْمِكُمْ هَذَا قَالُواْ
بَلَى وَلَكِنْ حَقَّتْ كَلِمَةُ الْعَذَابِ عَلَى الْكَافِرِينَ
و كسانى كه كافر شدند گروه گروه به سوى جهنّم رانده شوند، تا چون به نزديك آن رسند درهاى دوزخ گشوده شود و نگهبانان آن به ايشان گويند «آيا از ميان شما پيامبرانى به سراغ شما نيامدند تا آيات پروردگارتان را بر شما تلاوت كنند و شما را از ديدار امروزتان هشدار د هند؟» گويند «چرا»، آنان آمدند ولى ما گوش نداديم لكن فرمان عذاب بر كافران قطعى است. زمر 71
رت چگونه است؟
قِيلَ ادْخُلُواْ أَبْوَابَ جَهَنَّمَ خَالِدِينَ فِيهَا فَبِئْسَ مَثْوَى الْمُتَكَبِّرِينَ
به آنان گفته شود «از درهاى دوزخ وارد شويد كه جاودانه در آن خواهيد بود، پس چه بد است منزلگاه متكبّران». زمر 72
ميان اعمال ما و پاداش و جزاى آخرت وجود دارد؟
وَ سِيقَ الَّذِينَ اتَّقَوْاْ رَبَّهُمْ إِلَى الْجَنَّةِ زُمَراً حَتَّى إِذَا جَآءُوهَا وَ فُتِحَتْ أَبْوَابُهَا وَقَالَ لَهُمْ خَزَنَتُهَا سَلاَمٌ عَلَيْكُمْ طِبْتُمْ فَادْخُلُوهَا خَالِدِينَ زمر 73
و كسانى كه از پروردگارشان پروا داشتند گروه گروه به سوى بهشت سوق داده شوند تا چون به نزد آن رسند، در حالى كه درهاى بهشت گشوده شده است و نگهبانان بهشت به آنان گويند «سلام بر شما پاك و پسنديده بوديد، پس داخل شويد در حالى كه در آن جاودانه خواهيد بود».
«سيق» از «سوق» به معناى راندن به جلو است و به بازار كه سوق مىگويند براى آن است كه جاذبههاى بازار، انسان را به آنجا سوق مىدهد.
كلمهى «زُمر» به معناى جماعت و گروه است و نامگذارى اين سوره، بر اساس اين آيه بوده است.
دوزخيان را فرشتگان به سوى دوزخ مىكشانند. «وجاءت كلّ نفس معها سائق وشهيد»
در كيفر وپاداش الهى كم وكاستى نيست. «وفّيت» به معناى وفاى كامل است
در قيامت احدى از كيفر و پاداش مستثنى نيست. «كل نفسٍ»
خدا از هر كس بهتر مىداند احضار شاهد و گواه براى برقرارى نظام دادگاه است نه تحصيل علم براى خداوند. «اعلم بما يفعلون»
كشاندن مجرمان به سوى دوزخ، تحقيرى است جداى از كيفرهاى ديگر. «سيق الّذين كفروا»
درهاى دوزخ بسته است و همين كه دوزخيان به آن مىرسند ناگهان باز مىشود كه اين خود وحشتآور است. «جاؤوها فتحت ابوابها»
دوزخ درهاى متعدّدى دارد. «ابوابها» در آيه سورهى حجر نيز مىخوانيم «لها سبعة ابواب»
در قيامت، فرشتگان با دوزخيان گفتگوى مستقيم دارند. «قال لهم خزنتها»
دوزخ، مأموران مخصوص دارد. «خزنتها»
با مجرمان اتمام حجّت شده است. «يأتكم رسل يتلون عليكم آيات ربكم»
انبيا علاوه بر بيان آيات الهى، مردم را هشدار مىدادند. «يتلون... ينذرونكم»
قيامت، روز اعتراف و اقرار است. «قالوا بلى»
دليل محقّق شدن عذاب، كفر مردم است. «حقّت... على الكافرين»
ريشهى كفر، تكبّر است. «الكافرين... المتكبّرين»
تفسیر نور
آوَقَالُواْ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِى صَدَقَنَا وَعْدَهُ وَأَوْرَثَنَا الْأَرْضَ نَتَبَوَّأُ مِنَ الْجَنَّةِ حَيْثُ نَشَآءُ فَنِعْمَ أَجْرُ الْعَامِلِينَ زمر 74
و بهشتيان گويند «سپاس خداوندى را كه به وعدهاى كه به ما داد وفا كرد و زمين را ميراث ما قرار داد. تا از بهشت هر جاى را كه بخواهيم برمىگزينيم.» پس چه نيكوست پاداش اهل عمل.
خرتمراد از «أرض» در اين آيه، سرزمين بهشت است.
گفتن «الحمدللّه» پس از دريافت نعمت، شيوهى بهشتيان است. «قالوا الحمدللّه»
حقّ انتخاب مسكن، يكى از نعمتها و امتيازات بهشتى است. «نتبوّء من الجنّة حيث نشاء»
هر كس مىتواند با عمل نيك به دريافت پاداشهاى الهى برسد. «اجر العاملين»
بهشت را به بها دهند، نه بهانه. «اجر العاملين»
تفسیر نور
چفَمَن يَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ خَيْراً يَرَهُ زلزال 7
پس هر كس به مقدار ذرّهاى كار نيك كرده باشد همان را ببيند.
گونوَمَن يَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ شَرّاً يَرَهُ زلزال 8
و هركس هم وزن ذرهاى كار بد كرده باشد آن را ببيند.
ه اسمراد از اثقالها، مردگان هستند كه در قيامت، زمين آنها را بيرون مىافكند.
تفسیر نور
به کمک توضيحات زير، ترجمه ی آيات را کامل کنيد.
سيقَ: رانده می شوند زُمَرًا: گروه گروه
خَزَنَة: جمع خازن، نگهبانان
يُنۡذِرونَ: هشدار می دهند
بِئۡسَ: چه بد است
مَثۡویٰ: جايگاه طِبۡتُم: پاک شديد
يَرَه و: آن را می بيند
مِثۡقال: اندازه، همسنگ
در آيات قبل بينديشيد و مراحلى را كه هريك از نيكوكاران و گناه كاران بايد طى كنند، يادداشت نماييد.
نيکوکاران: 1- گروه گروه به سوی بهشت سوق داده می شوند
2- درهای بهشت به روی آنها گشوده است
3- نگهبانان بهشت به آنان سلام کنند و خش امد گویند.
4- آنان خدا را به خاطر راست بودن وعده اش سپاس می گویند.
گناه کاران: 1- گروه گروه به سوی جهنم رانده می شوند
2- درهای جهنم به روی آنها گشوده شوند.
3- نگهبانان جهنم با آنها سخن گویند.
4- در پایان به آنها گفته می شود که از درهای دوزخ وارد شوند
تجايگاه گناه کاران
پس از پايان محاکمه، دوزخيان گروه گروه به سوی جهنم رانده می شوند. وقتی بدان جا می رسند، درهای جهنم باز می شود. جهنم هفت در دارد که راه های ورود گروه های مختلف جهنمی است. آن گاه کافران و مجرمان، هر دسته، در جايگاه مناسب خود افکنده می شوند؛ جايگاهی بسيار تنگ. آتش جهنم بسيار سخت و سوزاننده است. اين آتش حاصل عمل خود انسان هاست و لذا از درون جان آن ها شعله می کشد. هر بار که آتش فرو می نشيند، شراره ای بر آن می افزايند و آن را شعله ورتر می کنند. اين آتش و عذاب از خود کافران و مجرمان و ستمکاران سرچشمه می گيرد. وقتی به جهنم افکنده می شوند به آن ها می گويند: شما و آنچه را می پرستيديد، هيزم دوزخ خواهيد بود. مأموران عذاب، ملائکه ای هستند بسيار سخت گير و شديدالعمل و از انجام وظيفه ی خود سرپيچی نمی کنند. در اين حال، ناله ی حسرت دوزخيان برمی خيزد و می گويند: ای کاش خدا را فرمان می برديم و پيامبر او را اطاعت می کرديم، دريغ برما، به خاطر آن کوتاهی هايی که کرديم! آنان به خداوند می گويند: پروردگارا شقاوت بر ما چيره شد و ما مردمی گمراه بوديم، ما را از اين جا بيرون بر که اگر به دنيا باز گرديم عمل صالح انجام می دهيم. پاسخ قطعی خداوند اين است که آيا در دنيا به اندازه ی کافی به شما عمر نداديم تا هر کس می خواست به راه آيد؟ ما می دانيم اگر به دنيا بازگرديد همان راه گذشته را پيش می گيريد. آنان گاهی ديگران را مقصر می شمارند و می گويند: بزرگان ما و شيطان سبب گمراهی ما شدند. شيطان می گويد خدا به شما وعده ی راست داد و من به شما وعده ی دروغ دادم و من بر شما تسلطی نداشتم. من فقط شما را فراخواندم و شما نيز اين دعوت را پذيرفتيد. مرا ملامت نکنيد، خود را ملامت کنيد. به نگهبانان جهنم رو می آورند تا آن ها برايشان از خداوند تخفيفی بگيرند ولی فرشتگان می گويند: مگر پيامبران برای شما دلايل روشنی نياوردند؟ آنان می گويند: بلی! فرشتگان نيز تقاضای آن ها را نمی پذيرند و درخواستشان را بی جا می دانند.
5ویژگی ماموران جهنم را بیان کنید؟
مأموران عذاب،ملائکه ای هستند بسيار سخت گير و شديدالعمل و از انجام وظيفه ی خود سرپيچی نمی کنند.
ویژگیهای آتش جهنم را بیان کنید؟
آتش جهنم بسيار سخت و سوزاننده است.
اين آتش حاصل عمل خود انسان هاست و لذا از درون جان آن ها شعله می کشد.
هر بار که آتش فرو می نشيند،شراره ای بر آن می افزايند و آن را شعله ورتر می کنند.
اين آتش و عذاب ازخود کافران و مجرمان و ستمکاران سرچشمه می گيرد
در حالی که حسرت دوزخیان بلند است به خود و خدا چه می گویند؟
در اين حال، ناله ی حسرت دوزخيان برمی خيزد و (می گويند: ای کاش خدا را فرمان می برديم و پيامبر او را اطاعت می کرديم، دريغ برما، به خاطر آن کوتاهی هايی که کرديم! آنان به خداوند می گويند: پروردگارا شقاوت بر ما چيره شد و ما مردمی گمراه بوديم، ما را از اين جا بيرون بر که اگر به دنيا باز گرديم عمل صالح انجام می دهيم.)
پاسخ قطعی خداوند به دوزخیانی که خواستار بازگشت به دنیا و انجام عمل صالحند چیست؟
پاسخ قطعی خداوند اين است که آيا در دنيا به اندازه ی کافی به شما عمر نداديم تا هر کس می خواست به راه آيد؟ ما می دانيم اگر به دنيا بازگرديد همان راه گذشته را پيش می گيريد
دوزخیان وقتی که ديگران را مقصر می شمارند چه می گويند و شیطان چه پاسخی می دهد؟
آنان گاهی ديگران را مقصر می شمارند و می گويند: بزرگان ما و شيطان سبب گمراهی ما شدند. شيطان می گويد خدا به شما وعده ی راست داد و من به شما وعده ی دروغ دادم و من بر شما تسلطی نداشتم. من فقط شما را فراخواندم و شما نيز اين دعوت را پذيرفتيد. مرا ملامت نکنيد، خود را ملامت کنيد.
دارویژگی ها و اوصاف جهنم: تصویر دوزخ و دوزخیان درقرآن کریم فاطمه کریمی
1-هیزم و آتشگیره آن سنگها و انسانها هستند.
2- آتشی است که از دلها سر می زند و نخستین جرقه اش در قلوب ظاهر می شود.
3-آتشی است در هم شکننده ودر هم کوبنده.
4-آتشی است دارای درک که گنه کاران را به سوی خود فرا می خواند.
5- آتشی است که وقتی گنه کاران را می بیند صدای خشم آلود و وحشتناکششنیده می شود.
6- آتشی است متحرک و آن را برای تذکر انسانها در قیامت برایشان جلو می آورند.
7- آتشی است که احاطه بر کافران دارد .
د؟جهنم هفت در دارد که راه های ورود گروه های مختلف جهنمی است: پیام قرآن تفسیر موضوعی قرآن جلد ششم ص418
در اول، ویژه مسلمانان گنهکار است.
در دوم، آز آن یهوداست.
در سوم، از آن نصاری است.
در چهارم، مخصوص ستاره پرستان است.
در پنجم، از آن مجوس است.
در ششم ، از آن مشرکان است .
در هفتم ، مخصوص منافقان است.
ثدرهای هفت گانه دوزخ به طبقاتی که بعضی بالای بعضی دیگر قرار دارند را چنین شمرده اند: پیام قرآن تفسیر موضوعی قرآن جلد ششم ص417
1- از همه پایین تر «جهنم»وعده گاه کافران و پیروان ابلیس می باشد.
2- بالای جهنم «لظی»به معنی شعله خالص آتش است که خالی از هر گونه دودی است و گرما و حرارت بیشتر دارد
3- بالای لظی« حطمه»آتش خرد کننده و آن آتش برافروخته ای است که از دلها سر می زند.
4- بالای حطمه«سقر»حرارت شدیدی که رنگ اشیا ، یا صفات آن را دگرگون می سازد.
5- بالای سقر«جحیم»شدت برافروختن آتش است
6- بالای جحیم« سعیر»برافروختن آتش است
7- بالای سعیر« هاویه»آتش سوزان است فوق تصور همه انسانها می باشد.
ى اتدر جهنم شهری است به نام حصینه که در آن شهر دستهای پیمان شکنان قرار دارد.
«ویل» در لغت به معنی فریاد افرادی است که به هلاکت بیفتند و معنی عذاب و بدبختی را نیز می دهد و برخی از مفسرین معتقدند که دره یا چاهی نیز در جهنم به نام « ویل » وجود دارد.
آبهای نوشیدنی جهنم : پیام قرآن تفسیر موضوعی قرآن جلد ششم
1- حمیم : آب بسیار داغ و سوزان
2- غساق : نوشابه بسیار سردی است که از شدت برودت درون انسان را می سوزاند و مجروح می کند بوی بسیار بد و زننده ای دارد.
3- آنیه : آب بسیار داغی است که حرارتش به منتها درجه رسیده است.
4- مهل : آبی همچون فلز گداخته ، فلز ذوب شده است آب بسیار سیاه رنگ است.
فجايگاه نيکوکاران
نيکوکاران و رستگاران را به سوی بهشت راهنمايی می کنند. بهشت آماده ی استقبا ل و پذيرايی از آن هاست و چون بهشتيان سر رسند، درهای آن به روی خود گشوده می بينند. بهشت هشت در دارد که بهشتيان از آن درها وارد می شوند. يک در مخصوص پيامبران و صدّيقان و يک در مخصوص شهيدان و درهای ديگر برای گروه های ديگر است. نگهبانان بهشت به آنان سلام می کنند و خوشامد می گويند و به آنان وعده می دهند که هميشه در اين جايگاه نيکو، در امنيت و سلامت به سر خواهند برد. رستگاران، می گويند خدای را سپاس که به وعد هی خود وفا کرد و اين جايگاه زيبا را به ما عطا کرد. هر جای آن که بخواهيم ساکن می شويم. هر يک از بهشتيان در درجه ای خاص از بهشت قرار می گيرند. رسو ل خد ا (ص) فرموده است: بالاترين درجه ی بهشت فردوس است و اگر چيزی از خدا می خواهيد، فردوس را طلب کنيد.
رنج و بدی به بهشتيان نمی رسد و هر چه دل هاشان تمنا کند و ديدگانشان را خوش آيد، آماده می بينند. در بهشت هيچ آلودگی و ناپاکی وجود ندارد. کسی سخن لغو و گناه آلود نمی گويد. گفتارشان سلام و درود است. خدا را سپاس می گويند که حزن و اندوه را از آنان زدوده و از رنج و درماندگی دور کرده است. علاوه بر اين، بالاترين مرتبه ی نعمت های بهشت لقاء و ديدار اوست که اوليای خدا در طلب آن هستند و به شوق آن زندگی می کنند. بهشتيان با خدا هم صحبت اند و به جمله ی « خدايا! تو پاک و منزّهی » مترنم اند. بهشت برای آنان سرای سلامتی (دارالسلام) است، زيرا هيچ نقصانی، اندوهی، غصه ای، خوف و ترسی، عجزی، مرضی، جهلی، مرگ و هلاکتی، و خلاصه هيچ ناراحتی و رنجی در آن جا نيست. نعمت های دائمی آن هيچ گاه خستگی و سستی و ملالت نمی آورد. در آن جا انسان هميشه تازه و شاداب و سرحال است و همواره احساس طراوت و تازگی می کند. يکنواختی برای او معنايی ندارد. هر روز چيز تازه ای می خواهد و هرچه را هم درخواست کند آماده می يابد.
زنان و مردان بهشتی در زيبا ترين و جوان ترين صورت و قيافه در بهشت به سر می برند. ازدواج آنان سرشار از عشق، لذت و سرور است و اين سرور هيچ گاه تبديل به ناخوشی و دلزدگی نمی شود.
همسران بهشتی خوش رفتار و زيبارو، جوان و شاداب، پاک و طاهر، شادکام و مسرور، خوش و خرّم، بدون غصّه و خشم و پيوسته عاشق و خرسند از همسر خود هستند. در بهشت، هم خداوند از انسان راضی است و هم وی از خدا رضايت دارد.
رسول خدا (ص) د ر باره بالا ترین درجه بهشت چه می فرماید؟
رسو ل خد ا (ص) فرموده است: بالاترين درجه ی بهشت فردوس است و اگر چيزی از خدا می خواهيد، فردوس را طلب کنيد.
اقبالاترين مرتبه ی نعمت های بهشت چیست؟
بالاترين مرتبه ی نعمت های بهشت لقاء و ديدار اوست که اوليای خدا در طلب آن هستند و به شوق آن زندگی می کنند.
بهشت هشت در دارد که بهشتيان از آن درها وارد می شوند. يک در مخصوص پيامبران و صدّيقان و يک در مخصوص شهيدان و درهای ديگر برای گروه های ديگر است.
جهاد دری از درهای بهشت است
بهشت دری دارد که سیراب نامیده شده ،واز آن در فقط روزه داران وارد می شوند.
بهشت دری دارد بنام در نیکو کاری که جز نیکو کاران از آن وارد نمی شوند.
همچنین در احادیث به «باب الصبر»،« باب الشکر»، «باب البلاء»اشاره شده است پیام قرآ ن تفسیر موضوعی قرآن جلدششم ص311
مى افتد و دادگاه عدل الهى چگونه تشكي
اى ميان اسباب ورود به بهشت از دیدگاه قرآن:
1- ایمان و عمل صالح 2- تقوی
3- احسان و نیکوکاری 4- جهاد و شهادت
5- ترک هوا پرستی 6- پیشگامان در ایمان
7-هجرت و جهاد 8- صبر و تحملدر برابرشدائد
9-ایمان و اثبات بر صزاط مستقیم
10- اطاعت خدا و رسول خدا (ص)
11- اخلاص 12- صدق و راستی
13- خودسازی و تزکیه نفس
14- انفاق و استغفار 15- خوف از خدا
16- تولی و تبری 17اهتمام به نماز
تفسیر نمونه موضوعی جلد ششم ص197 تا 224
ا
علذات روحانی بهشت:
1- احترام ویژه 2- محیط صلح و صفا
3- امنیت و زوال خوف 4- دوستان موافق وباوفا
5- برخورد های مملو از محبت 6- نشاط فوق العاده درون
7- احساس خشنودی خدا 8- نظر خدا به آنهاوآنها بخدا
9- آنچه بخواهند به آنها دهند 10- نعمتهایی که در تصور نمی گنجد
11- ابدیت نعمتهای بهشتی تفسیر نمونه موضوعی جلد ششم ص 277تا 304
م
اچرابهشت برای آنان سرای سلامتی (دارالسلام) است؟
زيرا هيچ نقصانی، اندوهی، غصه ای، خوف و ترسی، عجزی، مرضی، جهلی، مرگ و هلاکتی، و خلاصه هيچ ناراحتی و رنجی در آن جا نيست. نعمت های دائمی آن هيچ گاه خستگی و سستی و ملالت نمی آورد. در آن جا انسان هميشه تازه و شاداب و سرحال است و همواره احساس طراوت و تازگی می کند. يکنواختی برای او معنايی ندارد. هر روز چيز تازه ای می خواهد و هرچه را هم درخواست کند آماده می يابد.
لوضعیت زنان و مردان در بهشت را بیان کنید؟
زنان و مردان بهشتی در زيبا ترين و جوان ترين صورت و قيافه در بهشت به سر می برند. ازدواج آنان سرشار از عشق، لذت و سرور است و اين سرور هيچ گاه تبديل به ناخوشی و دلزدگی نمی شود.
ویژگی همسران بهشتی را بیان کنید؟
همسران بهشتی خوش رفتار و زيبارو، جوان و شاداب، پاک و طاهر، شادکام و مسرور، خوش و خرّم، بدون غصّه و خشم و پيوسته عاشق و خرسند از همسر خود هستند. در بهشت، هم خداوند از انسان راضی است و هم وی از خدا رضايت دارد.
مرابطه ی ميان عمل و پاداش و کيفر
از سؤال های قابل توجه اين است که رابطه ی اعمال با جزا و پاداش اخروی چگونه است؟
برای رسيدن به پاسخ، لازم است انواع مختلف رابطه ی ميان عمل و جزای آن را بررسی کنيم و در پايان ببينيم که آيات قرآن کريم ما را به کدام نوع راهنمايی می کند. رابطه ی ميان عمل و جزای آن سه گونه است:
ارابطه ی اعمال با جزا و پاداش اخروی رابیان کنید؟
١- گاهی پاداش و کيفر براساس مجموعه ای از قراردادها تعيين می شود؛
٢- پاداش و کيفری که محصول طبيعی خود عمل است
3- انسان اعمال خود را حاضر می يابد و می شناسد، گرچه به اندازه ی ذره ای باشد. (رابطه ی عینی)
از رابطه ی اعمال با جزا و پاداش رابطه ی قراردادی را توضیح دهید؟
١ گاهی پاداش و کيفر براساس مجموعه ای از قراردادها تعيين می شود؛ مانند اين که اگر کارگر در طول روز، کار معينی را انجام دهد، دستمزد مشخصی به ازای آن کار دريافت می کند.
همچنين اگر کسی مرتکب جرمی شود، مطابق با قوانين و مقررات به پرداخت جريمه ی نقدی يا زندان و نظاير آن محکوم می شود. رابطه ی ميان آن کارها و اين گونه پاداش ها و کيفرها يک رابطه ی قراردادی است و انسان ها می توانند با وضع قوانين جديد اين رابطه ها را تغيير دهند؛ برای مثال، اگر کيفر جُرمی زندان است، آن را به پرداخت جريمه ی نقدی تبديل کنند. آنچه در اين جا اهميت دارد، تناسب ميان جرم و کيفر است تا عدالت برقرار گردد.
از رابطه ی اعمال با جزا و پاداش رابطه ی طبیعی را توضیح دهید؟
٢ پاداش و کيفری که محصول طبيعی خود عمل است؛ مثلاً اگر کسی سيگار بکشد و بهداشت را رعايت نکند، به امراض گوناگونی مبتلا می شود. همچنين اگر کسی اهل مطالعه و تحقيق باشد، به طور طبيعی به علم و آگاهی دست می يابد يا اگر روزانه مقداری ورزش کند به سلامت و تندرستی خود کمک کرده است. اين پاداش و کيفر محصول عمل است و انسان ها نمی توانند با وضع قوانين، آن را تغيير دهند بلکه بايد خود را با آن تطبيق دهند و با آگاهی کامل از آن سود برند و سعادت زندگی خويش را تأمين کنند.
و از رابطه ی اعمال با جزا و پاداش رابطه ی عینی را توضیح دهید؟
٣ نوع ديگری از رابطه ی ميان عمل و پاداش و کيفر وجود دارد که عميق تر و کامل تر از اين دو است. همان طور که در بحث از نامه ی عمل ديديم، آنچه انسان با خود به قيامت می برد، صورت حقيقی اعمالی است که اکنون در اين دنيا برای ما قابل مشاهده نيست. هر عملی يک جنبه ی مادی و ظاهری و يک جنبه ی باطنی و غيبی دارد. جنبه ی مادی و ظاهری بعد از عمل از بين می رود، امّا جنبه ی باطنی و غيبی هرگز از بين نمی رود و در نفس و روح باقی می ماند. در واقع، هر عملی که از ما سرمی زند، دو نقش دارد؛ نقشی در جان ما دارد و نقشی در خارج. نقش خارجی از بين می رود ولی نقشی که در جان ما دارد، باقی می ماند و از بين رفتنی نيست. از اين رو، قرآن کريم می فرمايد: وقتی قيامت فرا می رسد، انسان اعمال خود را حاضر می يابد و می شناسد، گرچه به اندازه ی ذره ای باشد.
در آيات ابتداى درس بينديشيد و ببينيد كدام آيه براين نوع رابطه ى ميان عمل و جزا دلالت دارد.
در آیات 7و8 سوره زلزال بر عینیت و یکی بودن عمل با پاداش و جزا اشاره شده است.
پادبنابراين، در عرصه ی قيامت، تصوير اعمال انسان يا گزارشی از عمل انسان نمايش داده نمی شود بلکه خود عمل نمايان می شود و هر کس عين عمل خود را می بيند. رسول خدا (ص) در ضمن نصايحی که به يکی از ياران خود می کرد، در باره ی عمل انسان چه می فرمود:
برای تو ناچار هم نشينی خواهد بود که هرگز از تو جدا نمی گردد، با تو دفن می شود در حالی که تو مرده ای و او زنده است. اين هم نشين تو اگر شريف باشد، تو را گرامی خواهد داشت و اگر شريف نباشد، تو را به دامان حوادث می سپارد. آن گاه آن هم نشين با تو محشور می گردد و در رستاخيز با تو برانگيخته می شود و تو مسئول آن هستی. پس دقت کن، هم نشينی که انتخاب می کنی نيک باشد؛ زيرا اگر او نيک باشد، مايه ی انس تو خواهد بود و در غير اين صورت، موجب وحشت تو می گردد.آن هم نشين، کردار توست
افرشتگان چگونه نامه ی اعمال انسان را تنظیم می کنند؟
بنابراين، فرشتگانی که کارنامه ی عمل انسان را تنظيم می کنند، حقيقت اعمال را ثبت و نگهداری می نمايند؛ نه اين که گزارشی بنويسند و آن گزارش را در قيامت نشان دهند.
شبه فرموده امام صادق (ع) در برزخ انسان چگونه نسبت به عمل خود آگاه می گردد؟
و همان طور که امام صادق (ع) فرمود، همين (عمل در دوره ی برزخ به صورت يک شخص بر انسان ظاهر می شود و انسان بدان آگاه می گردد.)
اعمال انسان در بهشت چگونه بر او جلوه گر می شوند؟
اگر شخصی عمر خود را براساس حقّ و حقيقت سپری کرده و به تحصيل فضايل و کمالات پرداخته است، همين کمالات و فضايل در آخرت برای او آشکار می گردند و در بهشت به صورت نعمت های گوناگون جلوه گر می شوند
واعمال انسان در جهنم چگونه بر او جلوه گر می شوند؟
دلیل خطاب قرآن کريم به کسانی که زر و سيم می اندوزند و در راه خدا انفاق نمی کنند، چیست؟
امّا (اگر زندگی خود را بر گناه، حق کشی و ستم بنا کرده، همين زشتی ها در آخرت به صورت عذاب هايی گريبان او را خواهند گرفت)
قرآن کريم خطاب به کسانی که زر و سيم می اندوزند و در راه خدا انفاق نمی کنند،چه می فرمايد ؟
از اين رو،( قرآن کريم خطاب به کسانی که زر و سيم می اندوزند و در راه خدا انفاق نمی کنند، می فرمايد که روزی با همين سيم و زرها بر پشت ها و پهلوهايشان داغ می زنند و به آن ها می گويند: بچشيد آنچه را می اندوختيد فردی نيز که در دنيا از اموال کودکان يتيم غذا تهيه کرده و خورده است، اين غذا در آخرت در شکم او آتش می شود و او را می سوزاند.)
١ آيا در مجازات آخرت که مجازات از نوع سوم است، ظلم امکان پذير و قابل تصور است؟ چرا؟
٢ چه تفاوت هايی ميان ويژگی های آخرت با دنيا و برزخ وجود دارد؟ آن تفاوت ها را در جدولی مانند جدول زير تنظيم کنيد.
دنیا:
1- محل عمل است 2- پرونده ی عمل باز است 3- فقط آثار دنیایی عمل ظهور دارد.
4- آگاهیهای انسان محدود است 5- امکان تقلب و فریبکاری در محاکمه ها است
6- برخی پاداشها قراردادی است
برزخ:
1- محل عمل نیست 2- پرونده عمل باز است 3- بهره ای از آثار اخروی عمل ظهور پیدا می کند
4- آگاهی انسان به اعمال خود ، بالا می رود
آخرت :
1- محل عمل نیست 2- پرونده عمل بسته است 3- آثار اخروی عمل به طور کامل ظاهر می شود
4- سطح آگاهی انسان به اعمال خود بالا می رود و آنها را به طور حضوری می بیند
5- امکان فریب کاری در محاکمه نیست 6- پاداشها ظهور و تجسم خود عمل اند
٣ رسول خدا (ص) فرمود :« الدُّنيا مَزرَعَةُ الٔاخِرَة »
يک کشاورز ماهر برای اين که زراعت پر محصولی داشته باشد، پنج شرط را رعايت می کند:
۱ زمين مناسب انتخاب می کند.
۲ بذر سالم تهيه می کند.
۳ زمين را به موقع آبياری وازکودهای مناسب استفاده می کند.
۴ زمين را از خس و خاشاک و علف های هرز پاک می کند.
5مواظب است که آفات و حيوانات به کشت او ضرر نرسانند.
اگر « دل » بهترين و مناسب ترين زمين برای کشت محصول آخرت است، چهار شرط ديگر کدام اند؟
1- بذر سالم، همان استعداد ها و گرایشهای پاک است .
2- آبیاری و تغذیه ی مناسب ، همان اعمال نیک است.
3- پاک کردن از خس و خاشاک و علفهای هرز ، همان پاک شدن از گناهان است.
4- حفظ کردن از آسیب آفات و حیوانات ، جلو گیری از وسوسه های شیطان ، نفس اماره ، دوستان ناباب و عوامل تبلیغی دیگر است.
رسول خدا (ص) و پيشوايان
گرامی ما چه بشارت های زيبايی به ما می دهند:
1- رسول خدا (ص) فرمود: بهشت دری دارد به نام « باب مجاهدين » که انسان های مجاهد در راه خدا از آن در وارد بهشت می شوند در حالی که شمشيرهای خود را در نيام دارند وارد بهشت می شوند و فرشتگان به آنان خيرمقدم می گويند، درحالی که مؤمنان ديگر هنوز در محل حساب هستند.
٢ روزی رسول خدا (ص) چهار خط روی زمين کشيدند و فرمودند: آيامی دانيد اين خط ها علامت چيست؟ ياران گفتند: خدا و رسول خدا بهتر می دانند.
رسول خدا (ص) فرمود: برترين زنان بهشت چهار نفرند: خديجه، فاطمه، مريم و آسيه.
٣ امام صادق (ع) فرمود:
بر شما باد تلاوت قرآن؛ زيرا درجات بهشت به تعداد آيات قرآن است. چون روز قيامت شود، به خواننده ی قرآن گويند: بخوان و بالا برو! و هر آيه ای را که بخواند، يک درجه بالا می رود.
٤ رسول خدا (ص) فرمود: سخاوت درختی از درختان بهشت است که شاخه های آن در دنيا آويزان است. هر کس با سخاوت باشد، خود را به شاخه ای از شاخه هايش آويزان کرده است و آن شاخه ها او را به بهشت می کشاند.
٥ رسول خدا (ص) می فرمود: هر وقت به بوی بهشت اشتياق پيدا می کنم، بوی دخترم فاطمه را استشمام می کنم. اين همان پدری است که به دختر گراميش می فرمود: فاطمه جان، برای فردای قيامت خود کار بکن که در آن روز دختر رسول خدا بودن برايت سودمند نيست.
٦ رسول خدا (ص) در معراج خود از بهشت ديدن کرد و هشت در بهشت و نعمت های بهشتی را مشاهده کرد. ايشان اين مشاهدات را برای مردم بيان کردند. از جمله فرمودند: بر بالای هر دری از بهشت جملاتی نوشته بود. بر بالای در اوّل اين عبارات بود: لا الٰهَ الَّا اللّٰهُ، مُحَمَّدٌ رَسولُ اللِّٰه، عَلیٌّ وَلیُّ اللِّٰه.
٧ امام علی (ع) می فرمايد: اگر با چشم دل به آن چه از بهشت برايت بيان شده، نگاه کنی، روح تو از مخلوقات زيبای دنيا، از شهوات و لذت هايش، از زر و زيورهای ديدنی اش دوری خواهد کرد و افکارت حيرت زد ه ی درختانی خواهد شد که شاخه هايش به هم پيوسته و ريشه هايش در دل تپه هايی از مشک فرو رفته است؛ درختانی که بر سواحل نهرهای بهشت قرار دارد. و انديشه ات حيران خوشه هايی از لؤلؤهای تازه خواهد شد که به شاخه های اين درخت آويزان است و سرگشته ی پديد آمدن ميوه های مختلفی می شود که در حال بيرون آمدن از غلاف های خود است؛ ميوه هايی که به آسانی و به دلخواه هر کس چيده می شود.
ميزبانان بهشتی از ميهمانان بهشت که در مقابل قصرهای خود فرود آمده اند، با عسلهای خالص و پاک و شراب پاکيز ه ای که مستی نمی آورد، پذيرايی می کنند. ميهمانان بهشت، متقيانی هستند که خود را از گناه نگه داشته و درنتيجه از ناراحتی های انتقال به برزخ و آخرت در امان مانده اند.
ای انسان، اگر قلب خويش را متوجه زيبايی هايی کنی که در بهشت در انتظار توست، و پيوسته درباره ی آن ها بينديشی، روحت از شوق و اشتياق به آن ها، به سوی بهشت پرواز خواهد کرد.
التماس دعا
تهیه و تنظیم:
محمد رضا تیموری
سال تحصیلی 93-92
جزاى آخرت وجود دارد؟زندگى نيك
نظرات شما عزیزان:
:: موضوعات مرتبط: دینی سال دوم، ،
خبرنامه وب سایت:
آمار
وب سایت: